ҚР Ұлттық қорының 22 миллиард долларының тағдыры қиын болып тұр
ҚР Ұлттық қорының бұғатталған 22 миллиард долларының мәселесі тез шешіле қоймайды, деп мәлімдеді Әділет министрі Марат БЕКЕТАЕВ.
«Алдын ала бұғатталу Қазақстан бұл ақшадан айрылып қалғанын білдірмейді. Бұл ақшаның тағдыры келесі кезеңдерде шешілетін болады және сол уақытқа дейін әлі де ұзақ», - деді М.Бекетаев дүйсенбі күні парламент мәжілісінің дәлізінде, деп жазады ҚазТАГ агенттігі.
Сонымен бірге, ол Ұлыбританияның соты 2018 жылдың қазан айында Молдова кәсіпкері Анатолий СТАТИГЕ Қазақстанның қарсы талаптарын қарастыратындығын еске салды. Сонымен қатар, Министр өзге юрисдикцияларға қатысты Қазақстан осы елдердің әрқайсысының аумағында «шағымдануға» ниетті екенін айтты.
«Бұл Швеция, Бельгия, Нидерланды. Осылайша, бұл елдерде алғашқы іс-шара - алдын-ала қамауға алу. Екіншісі - осы елдердің әрқайсысының аумағында төрелік шешімді тану туралы өтініш. Әрине, біз қарсымыз.
Біз Ұлыбританияда қарсылық танытқан кезде, біз осы елдерге қарсылық танытамыз және бізде Стати алаяқтықтығының дәлелі бар деп айтатын боламыз», - деді М. Бекетаев.
Оның айтуынша, А.Стати газ өңдеу зауытын (ГӨЗ) салуға жұмсаған қаржыны инвестицияламаған.
«Ол оларды Латвия банкіндегі шоттарға әкелді, ал аралық сот шешімінде өтемақыдың бір бөлімі ГӨЗ-ге өтемақы болып табылады. Арбитраждық шешімде бұл аяқталмаған ГӨЗ құны 230 миллион долларға бағаланған.
Біздің мәліметтерге сәйкес, Латвия банкіндегі шоттарға 167 млн. доллар аударылды, яғни газ өңдеу зауытының құны бұзылған. Осы фактіге негізделе отырып, біз қорғаныс құрамыз және міндетті түрде орындауға қарсымыз.
Біз мынаны айтамыз: өкінішке орай, бұл төрелік шешім заңды деп таныла алмайды, себебі төрелік талқылау барысында Стати осы ГӨЗ-дің нақты құнын жасырды. Оның құны 230 миллион доллар болмайды», - деді министр.
«Бұл тыңдаулар қашан өтеді? Ешбір елде мәжбүрлеп тыңдаулар өткізу туралы шешім қабылданбаған. Шетелдік БАҚ-та Стати тарапынан жарияланып жатқандары алдын-ала қамауға алу немесе алып тастау туралы тыңдаулар», - деді М. Бекетаев.
Еске салайық, 2017 жылғы желтоқсанда американдық The Bank of New York Mellon холдингі Молдова кәсіпкері А.Статидің және оның Қазақстан Республикасының Үкіметіне деген талап-арызы бойынша Қазақстан Ұлттық қорының активтерінен $ 22 млрд. қаражатқа бұғат салды.
Сот төрелігі халықаралық арбитраждық соттың Қазақстанға қатысты 500 миллион АҚШ доллары сомасына шешіміне байланысты басталды. Бұл Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі бұрынырақ түсіндіргендей, талап-арыздар Стати тарапынан адамдар тобы мен корпоративтік құрылымдар арқылы жасалатын күрделі және ауқымды қылмыстық схемалардан туындаған шығындарды өтеуге және залалды өтеуге бағытталған. Сондай-ақ, Қазақстан Молдова кәсіпкерлеріне қатысты сот арқылы тыйым салу туралы өтініш бермекші.
26 қазанда Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі Стати кәсіпкерлері тарапынан алаяқтық туралы шағымдарды швед апелляциялық процесінде қарастырмады, ал 2016 жылғы 9 желтоқсанда «Свеа» апелляциялық соты арбитраждық шешімді қолдады.
Осыған байланысты Стокгольм трибуналының шешіміне шағымдану туралы Қазақстанның жоспары туралы айтылды. Лондондағы Жоғары сот 2017 жылғы 21 желтоқсанда Ұлттық қордың аталған активтерінен бұғатты алып тастау туралы Қазақстанның талаптарын қабылдамады.
2018 жылдың 8 қаңтарында Стати бизнесмендердің компаниясы хабарлағандай, Амстердам аудандық соты 2018 жылдың 5 қаңтарында 2017 жылғы 8 қыркүйектегі «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» АҚ-ның 5,2 млрд. АҚШ доллары сомасындағы акцияларын Голландиялық KMG Kashagan B.V компаниясында қамауға алу туралы бұрынғы шешімін өзгеріссіз қалдырды.
Фото: youtube.com
