Халық қалаулылары қатты отын мәселесіне қатысты пікірлерін білдірді
Көмір ажиотажына қатысты депутаттар тілшімізге пікірін білдірді. Олардын пайымдауынша, елде ешқандай да қатты отын дағдарысы жоқ. Ал орын алған жағдайға ерте қамданбаған халықтың өзі кінәлі екен.
Мәжіліс депутаты Бақытбек СМАҒҰЛ бұл мәселеге орай Энергетика министріне арнайы хабарласыпты.
«Бұл мәселе туралы Қанат Бозымбаевқа қоңырау шалып, ала алмадым. Бірақ, әлеуметтік желілерде таралған видеодағы азаматтар қырғыздар деп айтып жатыр. Олар Шұбаркөлден біздің көмірімізді тасиды екен. 180 вагон жіберілген. Осы көмірдің тапшылығына байланысты әкімшіліктерде жиналыс өткен. Мына Қосшыдағыларды алайық. Ол күніне 14 вагонды жіберіп отыр. Қазір осы Қосшының кіреберісінде 10-15 машина тұр. Ал олар ешқандай тапшылық көріп жатқан жоқ. Былтыр көміріміз Польша мен Жапонияға да жеткізіліп отырды. Өйткені, біздің көмірдің жалыны өтімді. Біз шетелге жақсы, сапалы көмір беріп жатырмыз. Арада келісімшарт бар», - деді ол, орын алған жағдайдың себептерінің бірін атап.
Сондай-ақ, депутаттың ойынша, бұл жерде жұрттың да кінәсі жоқ емес.
«Халық ертерек қамдануы керек еді. Суық түскен кезде ғана жүгірмей. Бірақ, бәрібір біздің жайбасарлығымыз бар ғой. Немістер сияқты ерте қамдану керек. Қатты аяз болатыны айтылды. Адамдар өздеріне өздері жауапкершілікпен қараған дұрыс деп ойлаймын. Ал қымбаттатып жатқаны, әрине, халыққа ауырлау. Әсіресе, біз сияқты ұйқылы-ояу, самарқау жүретін, қақаған аязда көмір түсіретін қазаққа қиын. Сатушылар жағдайды пайдаланып, бағаны жоғары ұстап отыр. Одан бұрын министрліктер мұндай мәселені бағамдап, зерттеп отырғаны абзал», деп сөзін аяқтады.
Депутат Жамилә НҰРМАНБЕТОВА тіпті бұл жайлы айтқысы келмеді. Назарбаев Университетіне білім саласына қатысты жиынға келген мәжілісмен тақырыптан ауытқысы келмеген сыңайлы.
«Бұл біздің тақырып емес қой... Менен көмір туралы емес, білім жайлы сұраңыз. Кез келген сауалыңызға жауап беремін. Қазір мен баяндама тыңдауым керек. Пікір айта алмаймын. Барлығы алдын ала жоспарланып, қандай ауа райы болса да, халықты көмірмен қамтамасыз ету керек еді...», - деп қысқаша қайырды.
Ал, әріптесі Жамбыл АХМЕТБЕКОВ көмірге қатысты кез келген сұраққа жауап беруге дайын екен.
«Көмір дауы туралы жақсы білемін. Астанадағы дауларды да естідім. Шұбаркөл разрезінде мыңдаған машиналардың тоқтап тұрғанынан да хабардармын. Қалай ақша жасап жатқанын да білемін. Көмірдің көп көлемде сыртқа шығарылып жатқаны белгілі. Мұнда тек әр облыс, әр қала өзін ойлауы тиіс. Көмір дефицитін болдырмау үшін жағдайды неге алдын ала қадағаламады дейсіз бе? Қадағалағаннан не пайда? Мың жерден бақыласаң да, ана жақтағы атқарушы орган жұмысын дұрыс атқармаса, техникасын тауып беріп, ақшасын дер кезінде бөліп, алып келуге мүмкіндік жасамаса, онда бәрібір пайдасыз. Бір облыстың, тіпті екі облыстың орынбасарларын алып тастасын, одан түк пайда жоқ. Бұған дейін мұндай тапшылық болған жоқ. Біреулер бағаны ұстап тұру үшін жасалған деп айтады», - дейді депутат.
Оған қоса, Жамбыл АХМЕТБЕКОВ елдің көмір іздеп, дүрлігуіне кімдердің кінәлі екенін де айтып берді:
«Жергілікті атқарушы органдар өзіне жүктелген міндетке немқұрайдылықпен қараған. Әйтпесе, жаз, күз мезгілдерінде тасып, тіпті, үйіп қоюға болар еді. Әр айға жоспарланған көмірдің тоннасы бар. Аяз жылда болады. Көмір жетіспеушілігі күннің қатты суып кетуімен байланысты емес. Облыс әкімдіктері, министрліктер, Үкімет болып бір ортақ шешімге келуі керек. Негізгі қиындық – міндеттердің дұрыс атқарылмауы. Яғни, соған жауап беретін әкімдіктің ішіндегі орынбасарлары жұмысты дұрыс істемеген. Жұмысқа қатысы жоқ әкімнің орынбасарлары болуы мүмкін. Мұндай іске шаруашылыққа бейімделген адам керек. Ал ештеңе білмейтін адамдардың шаруашылықты басқаруынан осындай проблема туындайды. Сондықтан тек міндетті дұрыс атқарса болғаны».
Тағы бір Мәжіліс депутаты Әбдіманап БЕКТҰРҒАНОВ «атқарушы органдар мен министрлік арасында жүйелі жұмыстың болмауынан осындай жағдай туындады» деген пікірде.
«Бұл жүйелі түрде қаралатын мәселе ғой. Жекелеген азаматтар да, министрліктер де белгілі бір жүйемен жұмыс істеуі керек деп ойлаймын. Биыл ауа райының осындай болатынын адамдар білмей қалған шығар. Алайда, атқарушы органдар, министрліктер оны біліп, талдап отыруы керек еді. Атқарушы органдар министрлікпен бірге жұмыс істеуі тиіс. Ондай жағдайға жеткізбеу қажет еді, - дейді ол.
Көмір тапшылығы отынға зәру болып отырған қарапайым халықты әбден мезі еткені белгілі. Алматы облысы халқы көмір таппай, ұзын-сонар кезекте тұрғаны туралы күні кеше жазған едік. Энергетика министрі бұл мәселе тез арада шешіледі деп уәде бергенімен, жағдай әлі өзгере қойған жоқ.
Фото: liter.kz, kazpravda.kz, ult.kz, enu.kz.
